متاورس یک دنیای مجازی است که در آن کاربران می‌توانند با سایر افراد یا اجزای محیط تعامل داشته باشند.
Metaverse بلاک‌چین را با جنبه‌های مختلف شبکه‌های اجتماعی، فناوری واقعیت مجازی (VR)، فناوری واقعیت افزوده (AR) و بازی‌های ویدیویی ترکیب می‌کند.
با این حال، این دنیای مجازی چه تأثیری در زندگی اجتماعی کودکان و سلامت روانی آن‌ها خواهد داشت؟ در ادامه این مطلب به جنبه‌های مثبت و منفی متاورس برای کودکان خواهیم پرداخت.
فهرست مطالب
Metaverse چیست؟
اصطلاح متاورس در ابتدا توسط نیل استفنسون (Neal Stephenson)، نویسنده علمی تخیلی در سال 1992 ابداً شد. از این اصطلاح برای نشان دادن یک محیط واقعیت مجازی متصل به اینترنت و قابل دسترس از هر دستگاهی مانند رایانه یا تلفن هوشمند، استفاده می‌شد.
متاورس امروزی نیز چندان از نسخه استفنسون دور نیست. اگرچه متاورس هنوز به طور کامل ارائه نشده است اما می‌توان متاورس را به عنوان تکه‌ای از جهان مجازی و آنلاین در نظر گرفت.
متاورس کارایی‌های مختلفی برای اشخاص، گروه‌ها، شرکت‌ها، کسب و کار‌های اینترنتی و تجارت‌های مختلف دارد که از جمله آن‌های می‌توان به مالکیت مجازی، بازی، کار و ملاقات با افراد دیگر اشاره کرد. با این حال بزرگ‌سالان تنها کسانی نیستند که می‌توانند از Metaverse استفاده کنند و این دنیای مجازی برای افراد با سنین مختلف از جمله کودکان نیز مناسب است.
کودکان در این فضا فرصت‌های بی شماری برای معاشرت، یادگیری مهارت‌های جدید و کشف علایق خود دارند.
به عنوان مثال، در حال حاضر در متاورس از بازی Minecraft در محیط‌های آموزشی با هدف قرار دادن کودکان در معرض فرهنگ‌های مختلف استفاده می‌شود.
کودکان می‌توانند بهره زیادی از Metaverse ببرند؛ چه در حین بازی‌های آنلاین با دوستان و چه در کلاس‌های مجازی پلتفرم‌های آموزشی، این دنیای مجازی مزایای زیادی برای کودکان به دنبال دارد. با این حال، این پلتفرم برای کودکان که آسیب پذیرتر هستند خطرات زیادی مانند آزار و اذیت سایبری و قرار گرفتن در معرض محتوای نامناسب را نیز به دنبال دارد.
با این حال، این امر نیز به والدین و مربیان بستگی دارد که به بچه‌ها کمک کنند تا با روشی ایمن و سازنده در متاورس فعالیت کنند.
متاورس چه تأثیری در زندگی کودکان دارد؟
تحقیقات اولیه نشان می‌دهد که کارشناسان در مورد تأثیر متاورس بر کودکان چندان خوش بین نیستند.
کارشناسان با استناد بر اثرات منفی رسانه‌های اجتماعی مانند خود آزاری، افسردگی، آسیب رساندن به خود یا دیگران و برخی دیگر از مشکلات سلامت روان، اعتقاد دارند که اثرات مخرب متاورس برای کودکان ممکن است بیشتر از مزایای آن باشد.
با این حال، این مشکلات تنها مختص متاورس نیست. همان‌طور که اشاره کردیم، Metaverse فرصت‌های بزرگی را برای یادگیری به ویژه در فرهنگ دیجیتال امروزی ارائه می‌دهد.
بر اساس تحقیقات انجام شده توسط دانشگاه کالیفرنیای جنوبی در مورد بازی‌های واقعیت مجازی، در صورتی که این بازی‌ها به درستی استفاده شوند برای سلامت روان نه تنها مضر نخواهند بود بلکه نقش پررنگی در امر آموزش و پویایی کودکان و نوجوانان خواهد داشت.
مشکل واقعی این است که شرکت‌هایی که از اثرات مخرب رسانه‌های اجتماعی برای کودکان صحبت می‌کنند همان شرکت‌هایی هستند که در خط مقدم توسعه Metaverse قرار دارند.
نگرانی اصلی از آنجایی شروع می‌شود که ممکن است متاورس مشکلاتی را که رسانه‌های اجتماعی، به ویژه در مورد سلامت روان افراد جوان ایجاد کرده‌اند، تشدید کند. به عنوان نمونه، فضای مجازی باعث ایجاد احساس تنهایی در افراد و قرار گرفتن در معرض محتوای خطرناک می‌شود.
مزایا و معایب Metaverse برای کودکان
بهتر است برای درک بهتر تأثیرات این دنیای مجازی، روی کودکان و نوجوانان، نگاهی به مزایای و معایب Metaverse بیندازیم:
مزایای Metaverse
با کمک فناوری Metaverse، دانش آموزان می‌توانند مفاهیم مختلف را راحت‌تر و به شیوه‌ای جذاب‌تر درک کنند.
متاورس همچنین تجربه‌ای تقریباً واقعی و عملی را ارائه می‌دهد که به نوبه خود می‌تواند برای کودکان بسیار مفید باشد و به آن‌ها کمک کند تا دنیای اطراف و نحوه عملکرد و کارکرد چیزها را بهتر درک کنند.
متاورس مهارت‌های اجتماعی کودکان را نیز بهبود می‌بخشد.
رسانه‌های اجتماعی اغلب باعث افزایش تنهایی و افسردگی در کودکان می‌شوند. اما متاورس در صورت استفاده صحیح این پتانسیل را دارد که محیطی امن و کنترل شده برای کودکان فراهم کند تا با هم سن و سالان خود در ارتباط بوده و دوستان جدیدی پیدا کنند. علاوه بر این، این پلتفرم پتانسیل افزایش خلاقیت و توسعه هوش اجتماعی در کودکان را نیز دارند.
در نهایت اینکه Metaverse بسیار سرگرم کننده است. متاورس می‌تواند راهی عالی برای والدین باشد تا با فرزندان خود راحت‌تر ارتباط برقرار کنند و مهارت‌ها و دانش‌های مختلف را در محیطی با استرس کمتر به آن‌ها بیاموزند.
تا زمانی که والدین از خطرات احتمالی نه فقط متاورس بلکه فضای مجازی و رسانه‌های اجتماعی آگاه باشند و اقدامات لازم برای ایمن نگه داشتن کودکان انجام دهند، متاورس می‌تواند فضایی عالی برای کشف و یادگیری کودکان باشد.
معایب Metavers
علی رغم تمامی مزایایی که به آن‌ها اشاره کردیم، متاورس همچنین برخی معایب و خطراتی را مثل آزار و اذیت سایبری و فقدان حریم خصوصی برای کودکان را زیر پوشش و اسم زیبای خود مخفی نگه داشته است. خطراتی که در صورت بی احتیاطی و عدم شناخت درست از شبکه ممکن است خطر آفرین باشند.
آزار و اذیت سایبری نسبت به کودکان یک نگرانی جدی است که در رسانه‌های اجتماعی و فضای مجازی بسیار مشاهده می‌شود.
متاورس هم یک فضای مجازی است که ممکن است خطراتی مشابه را برای کودکان به دنبال داشته باشد. علاوه بر این، خطر قرار گرفتن در معرض محتوای خشونت آمیز و نامناسب نیز وجود دارد.
برخی از کارشناسان همچنین نگران هستند که Metaverse ممکن است برای کودکان و نوجوانان اعتیاد آور باشد. با توجه به ماهیت بسیار فراگیر و جذاب متاورس، مدیریت زمان و محدود کردن استفاده از آن برای کودکان ممکن است دشوار باشد.
حفظ حریم خصوصی نیز یکی از مشکلاتی است که ممکن است با افزایش محبوبیت متاورس، مشاهده شود. حفظ حریم خصوصی به خصوص در مورد کودکان و نوجوانان مسئله مهمی است. با توجه به ناآگاهی کودکان در این باره، ممکن است برخی از اطلاعات شخصی مانند آدرس محل سکونت، شماره تماس یا سایر جزییات را در این فضا به اشتراک بگذارند.
علاوه بر خطرات روحی و روانی، خطرات فیزیکی متاورس نیز باید در نظر گرفته شود. استفاده بیش از حد ازهدست‌های واقعیت مجازی در دراز مدت ممکن است منجر به علائمی مانند سرگیجه، حالت تهوع و سردرد شود؛ خیره شدن به صفحه مانیتور اثرات منفی زیادی برای چشم کودکان در حال رشد به دنبال دارد و در نهایت نشستن زیاد روی صندلی‌ها نیز ممکن است منجر به کمر درد، تضعیف عضلات و تغییر شکل ستون فقرات نیز شود.
در نهایت، دسترسی نابرابر و ناعادلانه به دنیای متاورس و محیط آموزشی آن نیز یکی دیگر از نگرانی‌های اصلی است؛ چرا که بسیاری از افراد از جمله کودکان در قسمت‌های مختلف جهان امکان دسترسی به اینترنت و همچنین متاورس را ندارند.
چگونه از کودکان و نوجوانان در برابر مضرات متاورس محافظت کنیم؟
بخش بزرگی از محافظت از نوجوانان و کودکان بر عهده والدین است و والدین باید از نزدیک بر فعالیت‌های فرزندان خود در متاورس نظارت داشته باشند.
مانند هر چیز دیگری، متاورس نیز دارای مزایا و معایب خود است. به عنوان یک والد، آگاهی از این خطرات و اتخاذ تدابیر لازم برای محافظت از فرزندان در برابر برخی خطرات الزامی است.
به والدین توصیه می‌شود فعالیت فرزندان در فضاهای مجازی مانند متاورس را تحت نظر داشته باشند و دسترسی آن‌ها به محتوای مضر را نیز محدود کنند.
والدین همچنین باید قوانین و دستورالعمل‌های روشنی برای استفاده از متاورس تعیین کنند. این قوانین برای ایجاد محیطی ایمن‌تر برای کودکان بسیار ضروری است.
در نهایت والدین باید به خاطر داشته باشند که متاورس تنها بخشی از زندگی کودکان است! تشویق کودکان به ایجاد تعادل میان دنیای مجازی و واقعی بسیار مهم است. کودکان باید در بیرون از خانه نیز زندگی اجتماعی متعادلی داشته باشند و با دیگران ارتباط برقرار کنند.
جمع‌بندی
متاورس یک پلتفرم واقعیت مجازی است که واقعیت مجازی و بازی‌های ویدیویی را با فناوری بلاک‌چین ترکیب می‌کند. این فناوری اخیراً سر و صدایی زیادی در حوزه بلاک‌چین به راه انداخته است.
با این حال، بسیاری از کارشناسان و والدین نگران خطراتی هستند که این پلتفرم ممکن است برای کودکان و نوجوانان به دنبال داشته باشد. کودکان در فضای مجازی و اینترنتی بسیار آسیب پذیرتر از بزرگ‌سالان هستند و در صورتی که والدین به خوبی بر آن‌ها نظارت نداشته باشند ممکن است آسیب زیادی از متاورس ببینند.
البته علی رغم خطراتی که ممکن است متاورس برای کودکان به دنبال داشته باشد، مسلماً مزایای زیادی هم به دنبال خواهد داشت و در صورتی که با نظارت والدین همراه باشد می‌تواند تأثیر بسیار مثبتی در زندگی آن‌ها بگذارد.
مطالعه بیشتر:
